Sonte akrepat e orës lëvizin një orë përpara.. por kur do të merr fund ndryshimi i orës?

Rikthehet ora ligjore në natën mes 25 dhe 26 Marsit. Ndërrimi ndodh në orën 02:00 pas mesnatës, ku akrepat lëvizin dhe ora shënon 03:00. Kjo orë do të na shoqërojë deri të dielën e fundit të Tetorit ku akrepat do të shkojnë sërish 60 minuta pas.

Pse ndryshojnë orët?

Orët ndryshojnë në mënyrë që të shfrytëzojnë sa më mirë dritën natyrore gjersa toka rrotullohet rreth diellit, duke ndryshuar ekspozimin e saj.

Në dimër, kur është natyralisht më errësirë, koha kthehet me një orë prapa, që do të thotë një orë shtesë i mbështjellur në shtrat. Megjithatë, gjatë verës, ne shijojmë “shtrirjen e madhe në mbrëmje”, pasi akrepat e orës shkojnë përpara një orë, i bëjnë mbrëmjet më të gjata.

Ndikimi i ndryshimit varion, me vendet më larg nga ekuatori, të cilët përjetojnë më shumë orë errësirë, duke përfituar më shumë nga sistemi.

Ku filloi e gjithë kjo?

Në vitin 1895, një burrë nga Zelanda e Re i quajtur George Hudson supozohet se erdhi me bazën për idenë për t’i dhënë atij më shumë kohë për hobin pas punës. Duke ndryshuar orën me dy orë, shkencëtari shpresonte se ai do të ishte në gjendje të kalonte më shumë kohë jashtë në mbrëmje duke kërkuar për insekte.

Në Britani, një burrë i quajtur William Willett, i cili mbështetej nga Winston Churchill, sugjeroi idenë për të shfrytëzuar sa më shumë dritën natyrore. Ai donte më shumë kohë për të shijuar jashtë në mbrëmje dhe i tha qeverisë britanike se londinezët po humbnin shumë nga drita e verës duke fjetur.

Megjithatë, qeveria britanike nuk e dëgjoi dhe ideja e tij u refuzua.

Ideja lindi përsëri menjëherë pas vdekjes së tij, ndërsa vendet u përpoqën të reduktonin kërkesën e tyre për qymyr në Luftën e Parë Botërore duke fituar më shumë orë të ditës.

Ndërsa vetë vendi i Willet-it ishte i ngadalshëm për ta marrë atë në idenë e tij pas vdekjes së tij, gjermanët vendosën ta provonin atë në 1916 për të lejuar më shumë dritë ndërsa ata punonin. Ideja u përhap shpejt në vende të tjera evropiane, si dhe në Rusi dhe Shtetet e Bashkuara.

Pas luftës, shumë qarqe e braktisën idenë, por tradita vazhdoi në Irlandë, pjesë të Evropës, Kanada dhe SHBA.

A mund të përfundojë ndryshimi i orës?

Më 26 Mars 2019, Parlamenti Evropian votoi në favor të heqjes së orës së diellit përgjithmonë nga viti 2021. Pjesa më e madhe e këtij vendimi u bazua në një sondazh në mbarë BE-në, ku shumica dërrmuese e të anketuarve treguan se do të preferonin të anulonin procesin.

Ky rezultat mund të jetë disi i anuar pasi 70% e të gjitha përgjigjeve erdhën nga Gjermania, e ndjekur nga Franca dhe Austria. Megjithatë, votimi dhe anketa nuk janë përfundimtare dhe ato duhet të diskutohen me vendet anëtare të BE-së përpara se të bëhen ligj i BE-së.

Sipas projekt-direktivës, shtetet anëtare do të jenë në gjendje të zgjedhin nëse do të qëndrojnë në orën “të përhershme verore” apo “të përhershme dimërore”.

Ndryshimi i fundit i orës do të bëhej në pranverën e vitit 2021, por propozimi zuri vendin e dytë pasi bota u përball me pandeminë Covid-19.

Siç qëndron, institucionet e BE-së nuk kanë bërë përparim në zbatimin e vendimit dhe Komisioni Evropian ka thënë se nuk planifikon të paraqesë një propozim të ri për këtë çështje në Parlament, që do të thotë se nuk do të bëhen ndryshime në vitin 2023.

“Skenari ynë më i mirë do të ishte që presidenca e ardhshme e këshillit ta vendosë atë në axhendë,” tha Guell.

Nëse është kështu, atëherë ndryshimi i orës mund të shfuqizohet në vitin 2025 pasi një periudhë prej një deri në dy vjet pas një marrëveshjeje ka të ngjarë të kërkohet për të siguruar që shërbimet e transportit, përfshirë trenat dhe fluturimet, të mund të përshtatin oraret e tyre.

The Sunshine Protection Act

Senati i SHBA-së miratoi të Martën legjislacionin që do ta bënte të përhershme orën e ditës duke filluar nga viti 2023, duke i dhënë fund ndryshimit të orës dy herë në vit, një lëvizje e promovuar nga mbështetësit që mbrojnë pasdite më të ndritshme dhe më shumë aktivitet ekonomik.

Senati miratoi masën, të quajtur the Sunshine Protection Act, e votuar unanimisht. Dhoma e Përfaqësuesve, e cila ka mbajtur një seancë dëgjimore të komisionit për këtë çështje, duhet ende ta miratojë projektligjin përpara se të mund t’i shkojë presidentit Joe Biden për të nënshkruar.

Shtëpia e Bardhë nuk ka thënë nëse Biden e mbështet atë. Një zëdhënës i kryetares së Dhomës Nancy Pelosi nuk pranoi të thoshte nëse ajo e mbështet masën, por tha se po e shqyrtonte atë nga afër.

Senatori Marco Rubio, një nga sponsorët e projektligjit, tha se mbështetësit ranë dakord se ndryshimi nuk do të ndodhte deri në nëntor 2023 pas të dhënave nga linjat ajrore dhe transmetuesit.

Sipas mbështetësve, ndryshimi do t’u mundësonte fëmijëve të luanin jashtë dhe të reduktonin depresionin sezonal. /MeteoKosova/